Psf یا فریم های تقسیم شده ی progressive ( اسکن پیوسته )، برای به نمایش در آوردن فرمت های ویدیوی progressive استانداردHDTV محض است. روش Psf، موجب حفظ سازگاری فریم های progressive با سیگنال های Interlace به کار رفته در فرمت SDTV می شود. برای مثال، در فرمت Psf 24، هر فریم progressive، به اندازه ی دو بخس و زمان متفاوت (هر بخش جدا شده، به عنوان یک میدان فرد و یک میدان زوج عمل میکند) با 1/48 ثانیه به کار گرفته می شود. فریم های تصویر progressive کامل از ابزارهای چون تله سینه، کمکور در، دوربین استودیویی و غیره به دو بخش تقسیم شده و به شیوه ی SDI/HD، به شکل سیگنال اصلی فشرده نشده و یا از طریق سرویس SDTI در یک فرم فشرده، با روشی مشابه سیگنال Interlace حرکت می کند. اینها سپس در گیرنده ها به فریم های progressive کامل باز سازی می شوند.
گرچه سیگنال تقسیم شده به طور اساسی همانند یک سیگنال Interlace شده است، نبایستی با تصویر Interlace اشتباه شود. فرمت فریم تقسیم شده، با توصیه ی ITU Rec.709-3 به وسیله ی ITU تایید شده است و بیشتر کمپانی ها آن را پشتیبانی می کنند.
NTSC، مخفف کلمه های National Television Systems Committee است. این کمیته، استانداردهای سیستم های تلویزیونی NTSC را تعیین می کند.در واژگان فنی تلویزیون، NTSC به سیستم های تلویزیونی آمریکای شمالی، ژاپن و بخش هایی از جنوب آمریکا اشاره دارد، که از اسکن Interlace با 525 خط در هر فریم و تعداد 30 فریم در ثانیه بهره می گیرد.
PAL مخفف کلمه های Phase Alternate By Line است. این واژه، بیشتر به سیستم تلویزیون رنگی پذیرفته شده در اروپا، چین، مالزی، استرالیا، نیوزیلند، خاورمیانه و بخش هایی از آفریقا بر می گردد. این سیستم دارای نوعی رمز گذاری پیش رفته ی رنگ است، که مشکل تغییر رنگ در کد گذاری NTSC را اصلاح کرده است. بیشتر کشورهایی که از این سیستم بهره می گیرند، یک سیستم اسکن Interlace با 625 خط در هر فریم و 25 فریم در ثانیه دارند. برخی سیستم ها مانند PAL-M، که در برزیل به کار می رود، از کد گذاری رنگ PAL به 525 خط و اسکن 60 هرتز استفاده می کنند.
سیگنال های کالربا برای حفظ پیوستگی بازسازی رنگ در زنجیره ی تولید به کار گرفته می شوند. این سیگنال معمولا در مرحله ضبط تصویر به عنوان یک مبنا روی نوار ضبط می شود، تا خروجی VTRها و دیگر تجهیزات به کار رفته در مراحل بعدی تولید تنظیم شوند. تنظیم ها بر این اساس تنظیم می شوند که، سیگنال کالربار خروجی هر ابزاری درست همان رنگ و روشنایی مرحله تصویر برداری را نشان دهد. از Waveform monitor برای تنظیم روشنایی، و از Vectorscope برای تنظیم رنگ (Hue/Saturation) استفاده می شود. در سیستم تلویزیون NTSC، چند نوع کالربار وجود دارد. با این حال، همه ی سیگنال های کالربار در اساس یکسانند. (بخش پایین برخی از کالربارها رنگ متفاوتی دارند)
سیگنال کالربار دارای هفت ستون (Bar) عمودی است. این ستون ها، به ترتیب از چپ به راست: سفیدف زرد، فیروزه ای، سبز، ارغوانی، قرمز و آبی است که، در مونیتورهای سیاه و سفید به صورت مقیاس خاکستری ظاهر می شوند. همچنین بهتر است بدانیم که، هر رنگ (از جمله ستون سفید)، مجموعه ای از رنگ های RGB و رنگ های ترکیبی YCM و سیاه و سفید با اشباع 100% است.
ستون سفید یک کالربار 75%، برابر 100% است اما سطح ستون های قرمز، سبز و آبی،75% می باشد. این کالربار، سطح حداکثر (Peak) 700 میلی ولت را حفظ می کند اما ساچوریشن کالربار را کاهش می دهد. هنگام تصویر برداری یک برنامه، کالربار تولید شده در دوربین، در آغاز هر نوار ضبط می شود. این منظور، دوربین های ویدیو دارای سیگنال داخلی کالربار هستند. این سیگنال همچنین به عنوان مرجعی برای تنظیم Phase,Chroma و Brightness مونیتور به کار می رود.
چشم انسان، خود را با تغییر دمای رنگ محیط های گوناگون سازگار می کند اما دوربین های ویدیو، به دلیل نداشتن این قابلیت، برای رسیدن به پیوستگی در دمای رنگ، از یک مدار الکترونیک بهره می گیرند که، AWB نامیده می شود.
مدار AWB این امکان را فراهم می سازد تا به سادگی و با فشار یک کلید، دمای رنگ به صورت خودکار تنظیم شود. این گزینه، هنگام نبود فرصت کافی برای تنظیم دستی و یا آشنا نبودن کاربر با ونایت بالانس به کار می آید.
AWB اغلب با ATW، امکاتی که دوربین های خانگی بدان مجهزند، اشتباه گرفته می شود. در حالی که ATW کاملاً خودکار بوده و پیوسته مطابق با تغییر دمای رنگ محیط سفیدی را تنظیم می کند، AWB برای توازن رنک در یک محیط مشخص طراحی شده است. بنابراین، تصویر بردار بایستی با تغییر دمای رنگ، آن را فعال کند. گرچه انجام این کار کمی مشکل به نظر می رسد، اما AWB در مقایسه با ATW، باز سازی رنگ بسیار دقیق تری حاصل می کند. AWB را بایستی با قرار دادن یک جسم سفید در کادر دوربین (مثلاً کاغذ سفیدی) که بیش از 70 درصد کادر تصویر را پر کرده باشذد، و سپس فشار دادن کلید وایت بالانس در بدنه ی دوربین انجام داد.
از آنجایی که دوربین ها با تغییرات انتشار طیفی متفاوت منابع نوری سازگار نیستند، این تفاوتها بایستی به گونه ی الکترونیک و اپتیک جبران شوند.
انجام وایت بالانس، به معنای جبران الکترونیک برای انتشار طیفی متفاوت است. برای رسیدن به وایت بالانس دقیق، انتخاب فیلتر مناسب تبدیل رنگ برای کاهش میزان این تنظیم های الکترونیک ضروری است.
هنگامی که تنظیم سفیدی در صحنه مقدور نباشد، یا دمای رنگی محیط از پیش معلوم باشد (برای مثال 3200K)، از گزینه ی{سفیدی از پیش تنظیم شده} استفاده می شود. با انتخاب این گزینه، تقویت کننده های RGB برای تصحیح وایت بالانس، در حالت میانی اشان تنظیم می شوند. این بدان معنا است که، به سادگی با انتخاب فیلتر تبدیل رنگ مناسب، وایت بالانس به صورت تقریبی به دست می آید. با این وجود، بایستی توجه داشت که دقت این روش، به اندازه ی انجام وایت بالانس نیست.
برای اطمینان از دقت باز سازی رنگ در تصویر ویدیو، لازم است دوربین بتواند هنگام بسته بودن دیافراگم سیاهی واقعی را باز سازی کند. در غیر اینصورت، ممکن است Color Cast (انتشار رنگ ) در تصویر مشاهده می شود. برای اینکار، به انطباق سطح سیاهی سیگنالهای قرمز، سبز و آبی نیاز داریم. بیش تر دوربین ها دارای کارکرد Black Balance خودکار هستند، که بطور خودکار آیریس لنز را بسته و سطح سیاهی R، G و B را تنظیم می کند.
هنگام تصویر برداری با دوربین ویدیو در شرایط کم نور، به دلیل کافی نبودن نور هدایت شده به تصویر ساز، اغلب سطح سیگنال مناسبی فراهم نمی آید. برای چنین مواردی، دوربین های ویدیو دارای یک کارکرد Gain Up هستند، که به گونه ی الکترونیک سیگنال ویدیو را به یک سطح بسنده برای دیدن در یک مونیتور یا ضبط روی یک VTR تقویت می کند.
کارکرد Gain Up معمولاً دارای چندین درجه است که بسته به شرایط نوری توسط کاربر انتخاب می شود. البته بایستی توجه داشت که تقویت زیاد گین، نویز را نیز افزایش داده و منجر به کاهش نسبت سیگنال به نویز می گردد. برخی دوربین ها دارای یک تنظیم Gain منفی نیز برای افزایش نسبت سیگنال به نویز هستند.
فیلترها عناصری شفاف و نیمه شفاف اند که می توانند درون حلقه ای فلزی قرار گرفته ؛ روی دهانه لنز نصب شوند یا درون جعبه فیلتری (matt box)که سر لنز نصب شده، قراتر گیرنده یا درون دوربین ، پشت لنز تعبیه شوند. فیلترها بر شدت، کیفیت و رنگ نور؛ قبل از رسیدن نور به ccd تاثیر می گذارند و از آنها می توان برای خلق افکتهای بصری معین در تصاویر نیز استفاده کرد.
*فیلتر غلظت خنثی {ND {Neutral Density
این فیلتر از نظر رنگ، خنثی است و می تواند بدون تاثیر بر رنگ نور ورودی به داخل لنز، تنها از شدت آنها بکاهند؛ که در شرایط نوری پر نور مانند نواحی کوهستانی، بیابانی و کنار دریا که شدت نور بیشتر است، بسیار کربرد دارد. از درجه های مختلف غلظت این نوع فیلترها؛ بسته به نوع کاربرد، استفاده می شود.
*فیلترهای ماورای بنفش UV {Ultra Violet}
دوربین های ویدئویی؛ هم به نور مرئی و هم به نور ماورای بنفش حساس اند. نور ماورای بنفش عمدتاً از چشم انسان مخفی است و دوربین های ویدئویی از این نظر، به نور ماورای بنفش حساس اند که ورود این نور به داخل لنز، لایه ای آبی رنگ و کهنه گونه روی تصویر ایجاد می کند که در صحنه های بیرونی ضبط می شود. این فیلتر می تواند نور ماورای بنفش را جذب کند و نور مرئی را دست نخورده عبور دهد. از این فیلتر به عنوان محافظ لایه ی حساس روی لنز، در برابر آلودگیها و گرد و غبار و رطوبت نیز استفاده می شود.
*فیلتر پولاریزه Polarizing
پرتوهای نور غیر از حرکت به یک سمت، ارتعاش هم می کنند. نوع ارتعاش نورها را قطبیت (polarization) نور گویند. هرگاه، هر یک از پرتوهای نور، در صفحه ی خاصی ارتعاش کنند و صفحه ها مشابه نباشند، به آن نور غیر قطبی یا غیر پولاریزه می گویند؛ و هرگاه هر یک از پرتوهای نور در یک صفحه ی مشابه ارتعاش کنند، به آن نور قطبی یا پولاریزه می گویند. از این فیلتر برای تبدیل نورهای غیر پولاریزه به پولاریزه استفاده می شود و می تواند شدت نور را نیز تا حدودی کاهش دهد. این نوع فیلترها می توانند افکت ناشی از انعکاس نور بر روی سطوح شفاف یا غیر فلزی را کاهش دهند و به گونه ای قابل چرخش برای حذف این انعکاسها، بر روی لنز نصب شوند.
*فیلتر دیفیوژن Diffusion
ای فیلترها نوعی فیلتر کم کننده ی وضوح هستند و موجب تلطیف نور ورودی به داخل لنز می شوند. از فیلتر دیفیوژن ملایم می توانیم برای از بین بردن چین و چروک چهره استفاده کنیم و از فیلترهای دیفیوژن قوی تر، برای ایجاد افکتهای خاص در یک صحنه ی درام.
*فیلتر (قرمز – قهوه ای) Sepia
سپیا برای ایجاد تون های قرمز قهوه ای در تصویر به کار می رود که بیشتر برای خلق صحنه های قدیمی و یا Flash Back به کار می رود.
*فیلتر مه Fog
این فیلتر، به تصویر حالت مه مانند می دهد که کمی مشابه فیلتر دیفیوژن است که با شدت بشتری نسبت به آن عمل می کند.
*فیلتر اصلاح رنگ Correction / Colour Conversion
از این فیلترها برای اصلاح دمای رنگ نور(کلوین) استفاده می شود. با این فیلترها، دمای رنگ صحنه های داخلی را به خارجی و بالعکس تغییر می دهیم و یا هر گونه کاهش و افزایش کلوین نور را صورت می دهیم.
*فیلتر Star Effect
این فیلتر بر روی نقاط های لایت(نورانی) داخل قاب، جلوه ی ستاره گونه ایجاد می کند و می تواند در تصویر افکت های رویایی و غیر طبیعی ایجاد کند. این فیلتر نیز تا حدودی از وضوح و کنتر است تصویر می کاهد و هر چه دیافراگم دوربین باز تر باشد، اثرش بیشتر است.
*فیلترهای تدریجی Graduated
فیلتر هایی هستند که بخشی از سطح آن دارای تونالیته های رنگی بیشتری نسبت به قسمت دیگر آن است مثلاً فیلتر تدریجی غلظت خنثی، برای صحنه های بیرونی ای کاربرد دارد که در آن می خواهیم نور تابیده از آسمان را کاهش دهیم و بخش های دیگر را بدون تغییر ضبط کنیم. بعضی از این فیلترها مرز مشخصی بین دو ناحیه روشن و تیره دارند و بعضی دیگر مرز مشخصی ندارند و به تدریج از غلظت آنها کاسته می شود. به این دلیل به آنها فیلتر تدریجی می گویند.
*فیلتر Diffraction
این فیلتر رنگ نور را تجزیه می کند و خاصیت منشور مانند دارد.
*فیلتر Multiple Image
با این فیلتر می توان از یک سوژه، چند تصویر در کنار هم ایجاد کرد.
اوگانیانس اولین شخصی در ایران است که به فکر ساخت فیلم های داستانی می افتد آن زمان که فیلم های صامت مرسوم بوده است وی به ساخت فیلم صامت «آبی و رابی» می پردازد که اولین فیلم بلند صامت تاریخ سینمای ایران است . وی قبل از ساخت این فیلم به فکر افتتاح یک مدرسه آرتیستی در ایران می افتد که تا 3 دوره ادامه داشته است و حاصل دوره اول آن فیلم آبی و رابی بوده است و حاصل دوره دوم آن فیلم حاجی آقا آکتور سینماست اما به دلایل مختلف عاقبت این موسسه به تعطیلی می انجامد . اطلاعیه ای که در بالا می بینید اولین اطلاعیه اولین موسسه آموزش سینما در ایران است که در سال 1309 انتشار یافته است .
اوگانیانس مهاجری ارمنی روسی بوده است که در سال 1279 در عشق آباد متولد شده بود و تحصیلاتش را در رشته سینما در هنرستان سینمایی مسکو به اتمام رسانده بود و در سال 1308 وارد ایران شده بود . وی که سال های زیادی را در ایران به ترویج سینما پرداخت و تلاش های زیادی نیز نمود و اتفاقات مهمی را برای سینمای ایران رقم زد در سال 1317 ایران را به مقصد هندوستان ترک می گوید به امید ادامه دادن فعالیت های سینمایی و سپس در سال 1326 مجددا به ایران باز می گردد و در سال 1330 اسلام می آورد و نام رضا مژده را برای خود بر میگزیند .
وی با اینکه ایرانی نبوده است اما بیشترین خدمت را در ابتدا به سینمای ایران می نماید . در آن سالها که اغلب سینماها فیلمهای کشورهای خارجی را به نمایش می گذاشتند اوگانیانس وارد عرصه می گردد و با ابتدائی ترین و کمترین امکانات ، اصولی ترین روش را بر می گزیند یعنی در ابتدای امر به تربیت افراد در زمینه سینما می پردازد و سپس با استفاده از همین افراد دست به ساخت فیلم های کاملا ایرانی می زند . اما در آن زمان از فعالیت های وی تقدیری به عمل نمی آید و روحیه ناسیونالیست ایرانی در آن زمان به جلوگیری از فعالیت های وی می پردازد و در اغلب نشریات و مجلات بدون توجه به شرایط ساخت فیلم های وی از وی به بدترین شکل انتقاد می گردد گرچه ایرانی بودن فیلم مورد توجه همگان قرار می گیرد اما قطعا ایرانی نبودن اوگانیانس نیز دقیقا در نقدها به فیلم های وی دخیل بوده است . این شرایط به وضوح در نقدهایی که در نشریات و روزنامه های مختلف در خصوص فیلم آبی و رابی منتشر می کرده اند قابل ملاحظه است . در فیلم دوم وی یعنی حاجی آقا آکتور سینما باز هم اوگانیانس از شاگردان تربیت شده موسسه خویش بهره می جوید اما در این فیلم بخت با وی یار نیست زیرا اکران عمومی اولین فیلم ناطق ایرانی یعنی دختر لر شکستی عظیم را به وی تحمیل می نماید . دختر لر فیلمی است که در یک کمپانی هندی ساخته می گردد اما داستان در خصوص قبیله ای از لرهای ایران است .
در شبهایی که آسمان صاف و قرص ماه نسبتاً یا دقیقاً کامل است.
نور مهتاب به شکل نری خفیف و آبی رنگ صحنه های خارجی را اندکی روشن می کند و ممکن است این نور با تابیدن از درون پنجره ها و روزنها، صحنه های تاریک داخلی را نیز اندکی روشن کند.برای تقلید این جلوه در فیلم ، ترفندهایی وجود دارد :
1)می توان از پرژکتورهای HMI (یا اصطلاحاً ARC )استفاده نمود.
چون دمای رنگ نور این پرژکتورها تقریباً یا دقیقاً 5500 درجه ی کلوین است، نری که به صحنه می تابانند، در تصویر آبی دیده می شود، با این شرط که از نگاتیوی استفاده کنیم که متناسب نور 3200 درجه ی کلوین ساخته شده باشد. (به چنین نگاتیوی اصطلاحاً نگاتیو نور مصنوعی یا Artificial Light یا به تعبیری نگاتیو نور تکنسین می گویند) و یا از بین « پیش تنظیم »های (preset) موجود در دوربین تصویر برداری preset 3200 درجه ی کلوین را انتخاب کنیم و یا ابتدا دوربین را در نوری با کلوین 3200 درجه « وایت بالانس » کنیم و سپس به همان ترتیب در صحنه مورد نظر از دوربین استفاده کنیم.در چنین صحنه ای معمولاً پروژکتورهای HMI را در ارتفاع مناسب قرار می دهیم و از بالا به صحنه های خارجی می تابانیم و یا پشت پنجره اتاقها قرار می دهیم و نر آن را به داخل اتاق هدایت می کنیم تا زاویه ی تابش نور آنها تقریباً شبیه تابش نور مهتاب شود. اگر بخواهیم چهره ها با نوری طبیعی و سفید روشن شده باشند، با پروژکتورهای تنگستن ( با کلوین 3200 درجه ) آن ها را با نورپردازی می کنیم.
2)به جای پروژکتور HMI ، می توان نور مهتاب را به واسطه ی پروژکتورهای تنگستن ( پروژکتورهایی که دمای رنگ نور آنها 3200 درجه ی کلوین است ) نیز تقلید کرد ، به این شرط که وضعیت نگاتیو یا دوربین تصویربرداری شبیه مورد قبل باشد و بر روی پروژکتورهای تنگستن صافی ای به نام Moon Light قرار داد. به جای این فیلتر، گاهی از فیلتر آبی فول یعنی Full CTB نیز استفاده می شود. اگر بخواهیم چهره ، نوری طبیعی و سفید داشته باشد ، بر روی پروژکتورهایی که به چهره نور می تاباند ، فیلتر آبی قرار نمی دهیم. ممکن است پروژکتور HMI در دسترس نباشد یا پروژکتورهای تنگستن مورد استفاده ، آن قدر کم شدت باشند که قرار دادن فیلتر Moon Light یا فیلترهای مشابه بر روی آنها ، توان خروجی آنها را به گونه ای در چنین مواردی ، برای تقلید نور مهتاب می توان از ترفندهای زی استفاده کرد :
1)برخی دوربین های تصویر برداری « پیش تنظیم های » (preset) متنوع و متغیر دارند یعنی می توان وارد فهرست تنظیمات دوربین ( Menu ) شد و عدد « پیش تنظیم » را با دقت 100 درجه ی کلوین تغییر داد. در این حالت می توانید صحنه را با پروژکتورهای تنگستن ؛ بدون نیاز به هیچ گونه فیلتری نورپردازی کنید و سپس « پیش تنظیم » دوربین را تا جایی که ممکن است از 3200 پایین تر ببرید ( مثلاً 2000 درجه کلوین ). در این صورت ، نور این پروژکتورها در تصویر آبی رنگ دیده می شود. اگر در نظر دارید که در تصویر ، چهره ها با نور سفید ، روشن شده باشند ، از پروژکتورهای تنگستن جداگانه ای به عنوان نور اصلی چهره استفاده کنید و نور آن را به چهره بتابانید ، اما در این حال لازم است یک فیلتر نارنجی ( به ویژه فیلتر نارنجی نیم یعنی Half CTO ) بر روی این پروژکتور خاص قرار دهید تا چهره ها در تصویر آبی دیده نشوند.
2)اگر دوربین شما « پیش تنظیم »های متنوع ندارد ، می توانید همه ی اقدامات فوق را در زمینه نور پردازی اجرا کنید. فقط به جای انتخاب « پیش تنظیم » به ترتیب زیر White Balance کنید:
« در شرایطی جدا از صحنه ی مورد نظر ، روی یک پروژکتور تنگستن ، فیلتر نارنجی ( به ویژه همان فیلتر نارنجی نیم یعنی Half CTO یا فیلتر نارنجی CTO ) قرار دهید و در این نور خاص وایت بالانس کنید و بدون تغییر شرایط ، دوربین را به صحنه ی اصلی ببرید و تصویربرداری را شروع کنید. »
در صورت اجرای یکی از دو ترفند بالا ، بدون نیاز به پروژکتور HMI با فیلترهای آبی و Moon Light می توانید نور زمینه ی آبی رنگی به صحنه اضافه کنید ، بدون آنکه چهره ها آبی دیده شوند. *نشریه تخصصی نور و تصویر *نویسنده : مرتضی جان بخش